Vinyl
Donderdag, 18 april 2019
Het is zo langzamerhand behoorlijk ouderwets of zelfs oubollig om nog cd’s te kopen. Vinyl moet het wezen, anders ben je niet meer eigentijds en modern, om niet te zeggen hip. De platenzaken die er nog zijn haasten zich om de sector vinyl uit te breiden en prominent vooraan in te winkel te plaatsen, terwijl de cd’s als een soort dirty pictures naar een onopvallende plek achterin de zaak verhuizen. Ze worden nog net niet op aanvraag (‘Psst! Heb je misschien…’) onder de toonbank verkocht, maar misschien gaan we ook dat nog meemaken.
Nou, dan maar oubollig, want ik ontsteek niet in groot enthousiasme om die terugkeer naar vinyl. De – vermeende – betere geluidskwaliteit betwijfel ik sterk, en ik ben zeer benieuwd hoe de enthousiastelingen van nu over pakweg vijf of tien jaar tegen hun vinylverzameling aankijken – aanluisteren is misschien een betere term – als die ruimschoots is voorzien van kraakjes, tikken en hangers. Een van de verbeteringen van de cd was indertijd juist dat je van dergelijke mechanische beschadigingen af was. Tegen de tijd dat de huidige vinylliefhebbers met dergelijke slijtageverschijnselen te maken krijgen, zal de cd misschien worden herontdekt en als iets geheel nieuws worden omarmd. Overigens nuanceerde NRC Handelsblad onlangs de populariteit van vinyl, want volgens de krant zouden er nog steeds drie keer zoveel cd’s als lp’s worden verkocht.
Dat de zucht naar vinyl een hype is wordt m.i. bevestigd doordat er op klassiek gebied maar heel weinig op vinyl verschijnt en nog steeds het meeste alleen op cd, een aantal evergreens uitgezonderd. Natuurlijk is klassiek in de meeste landen een nichemarkt – met als uitzondering Duitsland, en zelfs daar is de klassieke markt veel kleiner dan de markt voor andere muzieksoorten – maar zou misschien tóch, eventueel, heel misschien, de geluidskwaliteit daarbij een rol spelen en het artwork van de hoes iets minder belangrijk worden gevonden?
Ondertussen slaagt de o zo zielige muziekindustrie er wel in een ragfijn spel te spelen door drie of soms zelfs vier keer geld voor het hetzelfde product te vragen en vaak ook te krijgen. Als voorbeeld het onlangs heruitgebrachte White album van de Beatles: in de jaren zestig en zeventig kocht je dat als liefhebber van de Betere Popmuziek eerst natuurlijk als dubbelelpee, daarna kon je ’m in de jaren tachtig en negentig op cd aanschaffen, vervolgens begin deze eeuw als geremasterde cd (wat echt behoorlijk veel uitmaakte, zeg ik zonder sarcasme) en nu wederom, geremasterd en wel, weer op vinyl met een persing van maar liefst 180 gram. En natuurlijk wel elke keer full price. Ik pas inmiddels en ik denk niet dat veel andere industrieën erin slagen zo’n fraai verdienmodel in de markt te zetten.
Overigens heeft die terugkeer naar vinyl natuurlijk één voordeel. Ook de jongeren van nu zullen ooit begrijpen wat er wordt bedoeld als er van iemand die steeds hetzelfde verhaal vertelt wordt gezegd dat ‘de naald in de groef blijft hangen.’ Mooi dat dergelijk cultuurgoed bewaard blijft.
Nou, dan maar oubollig, want ik ontsteek niet in groot enthousiasme om die terugkeer naar vinyl. De – vermeende – betere geluidskwaliteit betwijfel ik sterk, en ik ben zeer benieuwd hoe de enthousiastelingen van nu over pakweg vijf of tien jaar tegen hun vinylverzameling aankijken – aanluisteren is misschien een betere term – als die ruimschoots is voorzien van kraakjes, tikken en hangers. Een van de verbeteringen van de cd was indertijd juist dat je van dergelijke mechanische beschadigingen af was. Tegen de tijd dat de huidige vinylliefhebbers met dergelijke slijtageverschijnselen te maken krijgen, zal de cd misschien worden herontdekt en als iets geheel nieuws worden omarmd. Overigens nuanceerde NRC Handelsblad onlangs de populariteit van vinyl, want volgens de krant zouden er nog steeds drie keer zoveel cd’s als lp’s worden verkocht.
Dat de zucht naar vinyl een hype is wordt m.i. bevestigd doordat er op klassiek gebied maar heel weinig op vinyl verschijnt en nog steeds het meeste alleen op cd, een aantal evergreens uitgezonderd. Natuurlijk is klassiek in de meeste landen een nichemarkt – met als uitzondering Duitsland, en zelfs daar is de klassieke markt veel kleiner dan de markt voor andere muzieksoorten – maar zou misschien tóch, eventueel, heel misschien, de geluidskwaliteit daarbij een rol spelen en het artwork van de hoes iets minder belangrijk worden gevonden?
Ondertussen slaagt de o zo zielige muziekindustrie er wel in een ragfijn spel te spelen door drie of soms zelfs vier keer geld voor het hetzelfde product te vragen en vaak ook te krijgen. Als voorbeeld het onlangs heruitgebrachte White album van de Beatles: in de jaren zestig en zeventig kocht je dat als liefhebber van de Betere Popmuziek eerst natuurlijk als dubbelelpee, daarna kon je ’m in de jaren tachtig en negentig op cd aanschaffen, vervolgens begin deze eeuw als geremasterde cd (wat echt behoorlijk veel uitmaakte, zeg ik zonder sarcasme) en nu wederom, geremasterd en wel, weer op vinyl met een persing van maar liefst 180 gram. En natuurlijk wel elke keer full price. Ik pas inmiddels en ik denk niet dat veel andere industrieën erin slagen zo’n fraai verdienmodel in de markt te zetten.
Overigens heeft die terugkeer naar vinyl natuurlijk één voordeel. Ook de jongeren van nu zullen ooit begrijpen wat er wordt bedoeld als er van iemand die steeds hetzelfde verhaal vertelt wordt gezegd dat ‘de naald in de groef blijft hangen.’ Mooi dat dergelijk cultuurgoed bewaard blijft.
Maurits van den Toorn
Journalist en redacteur
Meest recente blogs
Events, dear boy, events
Vinyl
Staatssteun en hypocrisie
Gierende paniek
Kroket!
Studentknuffelen
Failed minister
Love is in the air
Dotan Rutte
Heisa
Partij-overstijgend graaien
Weergaloos talent
Niet slim
Naar het circus
Het loopt uit de hand
Getuigenispolitiek
Vinyl
Staatssteun en hypocrisie
Gierende paniek
Kroket!
Studentknuffelen
Failed minister
Love is in the air
Dotan Rutte
Heisa
Partij-overstijgend graaien
Weergaloos talent
Niet slim
Naar het circus
Het loopt uit de hand
Getuigenispolitiek
Meest recente foto's
Maaslandschap
Tenenkrommend jargon
Urban explore
Chipkaartgetut
Amerikaans wonen
Femke for burgemeester
Industriekathedraal
Voorjaarsverschijnselen
Anno 1613
Winterse wandeling
Traditioneel Japan
Calatrava in de polder
Centraltirgus
Bij de directeur
'Wendezeit'
Liège Guillemins
Tenenkrommend jargon
Urban explore
Chipkaartgetut
Amerikaans wonen
Femke for burgemeester
Industriekathedraal
Voorjaarsverschijnselen
Anno 1613
Winterse wandeling
Traditioneel Japan
Calatrava in de polder
Centraltirgus
Bij de directeur
'Wendezeit'
Liège Guillemins
Meest recente publicaties
Jaarboek Trams 2020
OV Magazine 2018/4
Jaarboek Trams 2019
Revolutiejaar
Jaarboek Trams 2018
Metro, tram en bus in Rotterdam
OV Magazine
De Republikein
Jaarboek Trams 2017
Jubileummagazine
De Republikein
Jaarboek Trams 2016
Tioga Tours Magazine
Ambtenaren!
Lijnenspel
Jaarboek trams 2015
OV Magazine 2018/4
Jaarboek Trams 2019
Revolutiejaar
Jaarboek Trams 2018
Metro, tram en bus in Rotterdam
OV Magazine
De Republikein
Jaarboek Trams 2017
Jubileummagazine
De Republikein
Jaarboek Trams 2016
Tioga Tours Magazine
Ambtenaren!
Lijnenspel
Jaarboek trams 2015