Conducteurs en hamburgers

Zaterdag, 17 oktober 2015

Minister Dijsselbloem van Financiën heeft aangekondigd zich actiever te willen bemoeien met de gang van zaken bij staatsbedrijven en staatsdeelnemingen. Hij verwacht dat – daardoor? – het dividend van al die bedrijven de komende jaren wel eens tot een miljard euro per jaar kan stijgen. Maar als hij bij NS inderdaad gaat doen wat hij van plan lijkt te zijn, dan zou hem dat wel eens vies kunnen tegenvallen.

‘Ben je niet vanuit een monopoliepositie allerlei private activiteiten aan het wegdrukken? Kan een private partij niet beter de hamburgers bakken?’ vroeg hij zich onlangs in een interview in NRC Handelsblad af. Nou is NS-dochter Servex inderdaad de exploitant van de commerciële activiteiten op de stations, maar dat wil nog niet zeggen dat er conducteurs hamburgers en frieten staan te bakken. Ik weet niet precies hoe de contracten in elkaar steken, maar Burger King, Albert Heijn, AKO, de Hema en al die andere firma’s zijn geen filantropische instellingen die hun bedrijfsformules en producten uit mensenliefde gratis aan Servex ter beschikking stellen. Je mag veilig aannemen dat deze private partijen behoorlijk wat aan de activiteiten op de stations verdienen, anders pakken ze hun biezen wel.

Wat de minister bovendien over het hoofd ziet is dat deze activiteiten nodig zijn om het door hem gewenste dividend binnen te krijgen. Lees de kerncijfers in een paar jaarverslagen eens door, liefst ook van pakweg een jaar of zes, zeven geleden en constateer: het reizigersvervoer is weliswaar de 'core business' van NS, maar het brengt in verhouding tot de kosten soms maar weinig op of zit zelfs in het rood. Het is dus – in dit verband dan – leve de hamburgers, want de opbrengsten daarvan compenseren soms de verliezen elders en helpen de kas van de minister te vullen.

Dat lukt tegenwoordig bovendien veel beter dan vroeger, toen het aanbod op het station zich beperkte tot een futloze kop koffie met een dito spoorpunt. Maar ja, toen kreeg NS jaarlijks nog een flink bedrag aan subsidie van diezelfde overheid die nu een liefst zo hoog mogelijk dividend én een bijdrage voor het gebruik van het spoor ziet binnenkomen.






Maurits van den Toorn
Journalist en redacteur


Meest recente blogs



Meest recente foto's



Meest recente publicaties